شش مسئله پنهان در روابط زوجین
شش مسئله پنهان در روابط زوجین شعله های آتش در منزل: سلام آقای دکتر در منزل ما هر مسئله کوچکی […]
شش مسئله پنهان در روابط زوجین
شعله های آتش در منزل:
سلام آقای دکتر در منزل ما هر مسئله کوچکی می تواند جرقه یک آتش بزرگ باشد.
یک موضوع عادی مثل تماس تلفنی دوست من می تواند شعله های آتش را ساعتها شعله ور کند.
من و همسرم بر سر مسائل بسیار ساده و پیش پا افتاده ساعتها با هم بحث و مشاجره می کنیم و این بحث ها به حدّی شدید می شود که همسرم خودش را می زند و چنان داد و فریادی راه می اندازد که همسایه ها متوجه درگیری ما می شوند.
گاه خودمان هم تعجب می کنیم که چرا با اینکه ما هر دو استاد دانشگاه هستیم اما بر سر مسائل بسیار بسیار ساده ساعتها با هم مشاجره می کنیم بطوریکه گاه کارمان به درگیری فیزیکی می انجامد.
مسائلی مثل چرا به تلفن فلانی جواب دادی؟ و یا چرا این مبلغ را برای فلان چیز هزینه کردی؟
در شماره قبل, ما 4 نوع گفتگو بین زوجین را بیان کردیم اما همانطور که اشاره کردیم اینکه شما بر سر مسائل ساده و پیش پا افتاده ساعتها بحث و مشاجره میکنید ریشه در خواسته ها، نیازها، احساسات و آرزوهای دیرینه و ریشه در مسائل پنهان در شخصیت هر دوشما دارد اما چون ریشه مشکل پنهان مانده است خودش را در موضوعات ساده و پیش پا افتاده نشان می دهد.
مثلا اعتراض همسر شما به اینکه چرا به تلفن فلان شخص جواب دادید ممکن است مربوط به این نیاز و خواسته ایشان باشد که به من توجه کن. یعنی همسر شما بصورت غیر مستقیم میخواهد بگوید:
من به توجه تو نیاز دارم، تو به من اهمیت نمی دهی و اشخاص دیگر، کار و یا شغلت برای شما مهمتر از من شده است.
در واقع این اعتراض، ریشه در نیاز ایشان به توجه، مراقبت و محبت شما دارد اما چون خیلی روشن و واضح و بی پرده نمی تواند در مورد این نیازش با شما حرف بزند آن را به شکلی دیگر مثل اعتراض به تماس های تلفنی شما، تلویزیون تماشا کردن،و….خودش را نشان می دهد.
Hidden Issues
دارند که ریشه اصلی اکثر مشکلات آنهاست اما دو طرف بجای حل این ریشه ها به شاخ و برگ می پردازند و این مشکلات برای سالها و سالها در روابطشان حل نشده باقی می ماند.
این 6 مسئله مهم و ریشه ای عبارتند از:
- Power and Control قدرت و کنترل:
- Caring توجه و مراقبت و اهمیت دادن:
- Recognition قدرشناسی:
- Integrity صداقت:
- Commitment تعهد و وفاداری:
- Acceptance پذیرش:
تشخیص این مسائل پنهان به شما کمک می کند تا مسائل خود را بصورت ریشه ای و اساسی حل کنید و از پرداختن به شاخ و برگ اجتناب کنید.
نکته بسیار مهم اینست که شاید این مسائل هیچگاه بین شما حل نشود اما یادتان باشد که با گفتگو در باره این مسائل عمیق درونی، خواسته ها، احساسات و نیازهایتان یاد می گیرید که چگونه باید به این احساسات، خواسته ها و نیازها احترام بگذارید، ارزش قائل شوید و بی توجه از کنار آنها نگذرید.
ظرفیت شما نسبت به خواسته ها، رفتارها و احساسات همسرتان بشدت افزایش می یابد.
در واقع هدف اصلی در این گفتگوها درک و فهم یکدیگر است.
شش مسئله پنهان در روابط زوجین
Power and Control 1- قدرت و کنترل:
وقتی بحث قدرت و کنترل مطرح می شود یعنی در روابط شما چه کسی در مورد کارهای روزمره زندگی تصمیم می گیرد؟
چه کسی تعیین می کند که بودجه خانواده صرف چه چیزهایی شود؟
آیا در این تصمیم گیری ها نیازهای شما در نظر گرفته می شود؟
آیا نظر شما هم به اندازه همسرتان در تصمیم گیری های مالی، تفریحی و… اهمیت دارد؟
چه کسی جواب رد می دهد؟ چه کسی می گوید که به فلان جا برویم یا نرویم؟
چه کسی تعیین می کند که امشب رابطه جنسی داشته باشیم یا نداشته باشیم؟
چه کسی از آمدن به مسافرت و مهمانی و… اجتناب میکند؟
چه کسی بی اهمیت از کنار مسائل مهم می گذرد؟ چه کسی می گوید با دوستان و فامیل رابطه داشته باشیم یا نداشته باشیم؟
معمولا قدرت دست کسی است که جواب رد می دهد. امتناع میکند. جواب نمیدهد. محل نمیگذارد. حرف نمیزند. تصمیمگیری ها با اوست و اوست که اکثر چیزها را تعیین می کند.
اما مسئله مهم اینست که در این امتناع ها، اجتناب ها، تصمیم گیری ها و… آیا عدالت رعایت می شود یا خیر؟
اگر در این تصمیم گیریها، اجتناب ها امتناع ها و…
توافق و رضایت متقابل باشد رابطه بخوبی پیش می رود اما اگر یکی احساس ظلم و بی عدالتی کرد، و دیگری احساس برنده بودن، یک طرف احساس کرد که دارند به او زور می گویند و دیگری احساس برتری کرد، وقتی یک طرف بخاطر این رفتارها ناراضی است، غصه میخورد، افسرده و یا عصبی شده است، رابطه بشدت دچار اختلال می شود و این اختلال خودش را به شکلهای دیگر نشان می دهد و هر موضوع کوچکی بهانه ای می شود برای درگیری و بحث و بگو مگو.
همانطور که همه می دانند پول یک منبع قدرت است و تحقیقات پشت تحقیقات نشان می دهد که زوجین اکثرا بر سر مسائل مالی با هم درگیرند.
اگر شما می خواهید در رابطه خود موفق شوید و هر مسئله کوچکی شعله های آتش را در رابطه شما بر نیفروزد و شلیک نکند بهتر است رضایت طرف مقابل را در تصمیمات و رفتارهای خود در نظر بگیرید.
هر چند این تصمیمات ممکن است بسیار کوچک و بی اهمیت باشند.
Caring 2- توجه و مراقبت و اهمیت دادن:
مسئله اصلی در این مسئله پنهان یعنی توجه و مراقبت اینست که شما فکر می کنید آیا به اندازه کافی مورد توجه همسرتان هستید یا نه؟
آیا محبت و توجه او به شما کم شده است یا نه؟ آیا همچنان محبوب همسرتان هستید یا نه؟
چنین مسائلی وقتی شلیک می شوند که شما فکر می کنید همسرتان نسبت به نیازهای عاطفی شما بی اهمیت شده است.
مثلا حمیدرضا میگوید وقتی من می نشینم بر سر لب تاپ یا یک بازی کامپیوتری و حتی وقتی دارم به طراحی که شغل من است می پردازم همسرم به شکلهای مختلف می خواهد مرا از سر لبتاپم بلند کند و نمیگذارد که من به کارهایم برسم.
در بحث با همسر ایشان مشخص شد که همسر ایشان هیچ مخالفتی با بازی کامپیوتری و یا طراحی همسرش ندارد.
به هیچ عنوان هم نمی خواهد به حمیدرضا زور بگوید و حرف خودش را پیش براند بلکه او نیاز به توجه بیشتری دارد.
حمیدرضا تا نیمه شب برسر لبتاپ می نشست در حالیکه همسرش در چنین لحظاتی تنها بود و نیاز به وجود همسرش داشت.
وقتی حمیدرضا یک تغییر کوچک در کارهایش داد و زمانی را که همسرش نیاز به حضور او داشت جواب داد همه چیز به خوبی و خوشی حل شد.
گاه ما نیازهای خود را بصورت روشن و واضح بیان نمی کنیم و همین روشهای غلط باعث می شود که یک مسئله ساده برای سالها بین زوجین باقی بماند.
لطفا نیازها و خواسته های خود را روشن و واضح بیان کنید.
یکی از مراجعانم می گفت بعد از جلسات مربوط به “مسائل پنهان” هر وقت نیاز داشته باشم همسرم مرا بغل کند می گویم دوست دارم مرابغل کنی.
یعنی بجای بهانه جویی مستقیم به همسرم میگویم که چه می خواهم. نه متلک گویی، نه دستور، نه تهدید بلکه بیان خواسته هایم بصورت کاملا واضح و روشن.
Recognition 3- قدرشناسی:
قدر شناسی مربوط به این مسئله است که آیا همسر شما ارزش شما و کارهایتان را درک می کند یا نه؟
اینکه شما چه کسی هستید و چه کارهایی انجام می دهید؟
آیا همسر شما از فعالیتها و موفقیتهای شما قدردانی میکند؟
آیا شما احساس می کنید که تلاشها و زحماتتان در این ازدواج مورد بی اعتنایی قرار گرفته است؟
حسین وراضیه میگویند که ما در یک اداره کار می کردیم و بر سر یک پروژه با هم آشنا شدیم.
خیلی زود طی 3 ماه تصمیم گرفتیم که با هم ازدواج کنیم.
حسین درگیر پایان نامه دکترایش بود و من تلاش زیادی کردم که بتواند پایان نامه خود را به اتمام برساند، دهها مقاله را برایش استخراج کردم وتقریبا فصل مربوط به ادبیات پژوهش را من نوشتم اما در نهایت نه تنها هیچ تشکری به خاطر تلاش هایی که کردم نکرد بلکه گفت تو هیچ کمکی به من نکردی و من همیشه تنها بودم و از تو انتظار داشتم مرا تنها نمیگذاشتی!!!
آقایی می گوید من به خانمم کمک کردم تا دکترایش را بگیرد و من برایش پذیرش گرفتم تا در دانشگاه مالزی بعنوان استاد دانشگاه تدریس کند اما دریغ از یک تشکر خشک خالی.
این خیلی بد است که ما نسبت به زحمات همسرمان بی توجه باشیم. چند نفر از خانمها به همسرشان گفته اند که ممنون از اینکه تلاش می کنی، هزینه های زندگی را تامین میکنی و نان حلال به این خانه می آوری؟
چند نفر از آقایان از همسرشان بخاطر کارهای منزل تشکر میکنند و قدر زحمات و تلاشهای همسرشان را می دانند.
همین امروز لیستی از تمام زحمات همسرتان در طی سالهای ازدواج تهیه کنید و یک نامه تشکر آمیز برایش بنویسید. همین الان.
Integrity 4- صداقت:
صداقا بعناوان یک مسئله زمانی شلیک می شود که انگیزه ها، ارزشها و یا استانداردها و هنجارهای شما از طرف همسرتان زیر سئوال می رود.
چه این زیر سئوال بردن یک موضوع واقعی باشد و یا ساخته ذهن همسرتان. مثلا همسرتان فکر میکند که شما در پیامهای خود (در فیسبوک، ایمیل، اینستاگرام، توییترو…) دارید با کسی عاشقانه حرف می زنید.
و یا آرش می گوید وقتی تلفن زنگ میزند همسرم گوشی را بر میدارد و به گوشه ای می رود و آرام صحبت می کند وقتی از او میپرسم چه کسی بود؟
می گوید یکی از دوستانم یا یکی از بچه ها. این آقا پنهانی ایمیل های همسرش را خوانده. تجاوز به حریم خصوصی، عمیقا خانم را ناراحت کرده و بر سر این موضوع دعوا و درگیری شده و اکنون به مشاوره آمده اند.
آنچه مسلم است اینست که آرش نباید در مورد انگیزه ها، ارزشها و عزت نفس همسرش او را مورد حمله قرار دهد ولی همسرش هم باید صادقانه از مسائلی که به آرش ارتباط پیدا میکند مثل ایجاد و تخریب اعتماد صحبت کند تا اعتماد آرش به همسرش از بین نرود.
Commitment 5- تعهد و وفاداری:
تعهد و وفاداری منعکس کننده مسائلی است که ما را در مورد با هم ماندن برای همیشه نگران می کند.
در واقع زوجین نگران این هستند که آیا همسرشان تا آخر با او خواهد ماند یا اگر فرد لایقتر و شرایط بهتری پیش آید او را ترک خواهد کرد؟
کلید اصلی در این مسئله احساس امنیتی است که هر یک از طرفین در مورد پایداری این رابطه در درون خود دارند. آیا تو برای همیشه با من خواهی بود؟ یا رفیق نیمه راه هستی.
زوجی که سخت بر سر مسائل مالی با هم درگیر بودند بعد از جلسات مشاوره مشخص شد که اصلا مسئله، مسئله مالی و پول نبوده است.
خانم در جلسه مشاوره اصرار داشت که شوهرش باید با او حساب مشترک داشته باشد.
مرد اصرار داشت که من بخاطر نوع شغلم نمیتوانم با تو حساب مشترک داشته باشم و من باید حساب جداگانه داشته باشم. بعدها مشخص شد که ترس زن از داشتن حساب جداگانه بخاطر ترسی است که از آینده دارد.
او چون قبلا یک تجربه تلخ در مورد ترک شدن داشته و همسر قبلی او به محض یافتن شرایط مالی خوب به او خیانت کرده است و این درست زمانی رخ داده است که حساب بانکی اش را از او جدا کرده و رفته سراغ زن دیگری لذا او از اینکه شوهرش حساب جداگانه داشته باشد وحشت داشت. در واقع مسئله، مسئله مالی نبود، مسئله، مسئله تعهد و وفاداری بود.
Acceptance 6- پذیرش:
پذیرش دربرگیرنده تمام 5 مورد بالاست که تاکنون در باره آنها صحبت کردیم و یکی از مهمترین مسائل پنهان بین زوجین است.
می توانیم بگوییم که پذیرش ترسی است که فرد از ریجکت شدن، پس زده شدن، رد شدن احساسات و خواسته هایش دارد.
هیچکس دوست ندارد که مورد بی اعتنایی قرار گیرد، خواسته هایش رد شود.
نیاز به پذیرش منعکس کننده عمیق ترین سطوح نیاز ماست. ما دوست داریم که نیازها، احساسات، رفتارها و خواسته های ما مورد احترام، توجه و پذیرش قرار گیرد.
متاسفانه این ترس دور از واقعیت نیست.
چرا که ما با همسری سروکار داریم که کامل نیست و به شکلها و شیوه های مختلف، بصورت عمدی و غیر عمدی ممکن است به ما آسیب برساند و این عجیب و غریب نیست و شاید هم کاملا طبیعی است.
بنابر این طبیعی است که ما بسیاری مواقع از طرح خواسته ها و ابراز احساسات خود بصورت شفاف و مستقیم می ترسیم چرا که ممکن است از طرف همسرمان مورد پذیرش قرار نگیرد و پس زده شود.
فرانک پیتمن میگوید:
این یک معجزه است که شما همسری داشته باشید که گذشته و آینده شما را که در هم تنیده شده بپذیرد، شما را بشناسد و با وجود همه اینها شما دوست داشته باشد.
ما باید همسرمان را همانطور که هست بپذیریم. انتقاد، سرزنش، توبیخ، نصیحت، دستوردادن و مجبور کردن کاملا مخالف با پذیرش است.
ارادتمند شما
محمدی نیا (معین)
مسئول مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی معین
